|
עמוד:51
• ﻓﻲ اﻟﻈﺮوف اﻟﺮاهﻨﺔ ﻓﻲ إﺳﺮاﺋﻴﻞ، ﺣﻴﺚ ﺗﺘﻜﺮر ﻓﻴﻬﺎ ﺗﻌﺒﻴﺮات ﺣﻮل ﻣﻴﻞ اﻟﻨﻈﺎم ﻟﻠﺘﻬﺮب ﻣﻦ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺔ اﺗﺨﺎذ اﻟﻘﺮارات ﻓﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺧﻄﻴﺮة، ﻓﺈن إﻣﻜﺎﻧﻴﺔ اﻟﺘﻮﺟﻪ ﻟﻠﺸﻌﺐ ﻳﻤﻜﻦ أن ﺗﻜﻮن وﺳﻴﻠﺔ ﻟﻠﺘﻨﺼﻞ ﻣﻦ اﻟﻤﺴﺌﻮﻟﻴﺔ .وﺣﺴﺐ رأﻳﻲ، ﻓﺈن اﻟﺨﻄﺮ اﻷآﺒﺮ اﻟﺬي ﻳﺘﻬﺪد هﺬا اﻟﻮﺿﻊ هﻮ أن "اﻟﺸﻌﺐ "ﻻ ﻳﻈﻬﺮ ﻓﻲ اﻟﺴﻴﺎق اﻟﺴﻴﺎﺳﻲ ﻋﺎﻣﻼً ﻣﺤﺪدًا وﻣﺘﺠﺎﻧﺴًﺎ ﺑﺈﻣﻜﺎﻧﻪ اﻟﺪﻓﺎع أو اﻻﻋﺘﺮاض اﻟﺸﺪﻳﺪ ﻋﻠﻰ اﺳﺘﻌﻤﺎل اﺳﻤﻪ ﺑﻬﺬﻩ اﻟﻄﺮﻳﻘﺔ اﻟﻤﺸﻮهﺔ. "اﻟﺸﻌﺐ "اﻟﺬي ﻳﻈﻬﺮ ﻓﻲ ﻋﺒﺎرة "ﺣﺴﻢ اﻟﺸﻌﺐ "هﻮ ﻣﺼﻄﻠﺢ ﻣﺠﺮد، ﻻ ﻳﻤﻜﻦ ﻟﻠﺸﻌﺐ ﻣﻦ ﺣﻴﺚ آﻮﻧﻪ ﺟﺴﻤًﺎ ﻣﻠﻤﻮﺳًﺎ أن ﻳﺘﺒﺮأ ﻣﻤﺎ ﻳﻤﻜﻦ ﻟﻠﺴﻴﺎﺳﻴﻴﻦ اﻟﺪﻳﻤﺎﻏﻮﻏﻴﻴﻦ أن ﻳﻨﺴﺒﻮا ﻟﻪ .وﻷن ﻣﻮﻗﻒ اﻟﺸﻌﺐ ﺑﺎﻟﺬات ﻗﺎﺑﻞ ﻷآﺜﺮ ﻣﻦ ﺗﻔﺴﻴﺮ، ﻓﺈن اﻟﺪﻳﻤﺎﻏﻮﻏﻴﻴﻦ ﻳﻤﻠﻜﻮن ﻣﺮوﻧﺔ أآﺒﺮ ﻻﺳﺘﻐﻼل وﺿﻊ اﻻﺳﺘﻔﺘﺎء اﻟﻌﺎم ﺧﺪﻣﺔ ﻷهﺪاف ﺗﺸﻜﻞ ﺧﻄﺮًا ﻋﻠﻰ رﻓﺎء اﻟﻤﺠﺘﻤﻊ. ירון אזרחי ,"הטענות כנגד השימוש במשאל –עם בדמוקרטיה הישראלית" ,משאלי-עם בישראל ,ירושלים ןת"א :המכון הישראלי לדמוקרטיה,הוצאת הקיבוץ המאוחד ,1993. • ירון אזרחי ,ﺑﺮوﻓﺴﻮر ﻟﻠﻌﻠﻮم اﻟﺴﻴﺎﺳﻴﺔ ﻓﻲ اﻟﺠﺎﻣﻌﺔ اﻟﻌﺒﺮﻳﺔ، اﻟﻘﺪس.
|
|